TOBB Genel İdare Kurulu Üyesi Halim Mete Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan Doğalgaz Boru Hattı’nda (TAPI) önemli rol oynadığını vurgulayarak, “Bu proje Türkiye’ye bağlanmasa da inşasında ve özellikle gerekli alt yapı ihtiyaçlarının karşılanmasında firmalarımız önemli rol oynayabilirler” dedi.

Türkmenistan ve EİT (Ekonomik İşbirliği Teşkilatı) Bölgesindeki enerji projelerinin tanıtılması amacıyla, TOBB İstanbul Hizmet binasında,‘EİT Bölgesi’nin Gelişiminde Enerji Projelerinin Rolü & TAPİ ve Türkmenistan Projeleri’ konferansı düzenlendi. TOBB, EİT Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) ile Türkmenistan Devleti işbirliğinde gerçekleştirilen konferansa; TOBB Genel İdare Kurulu Üyesi Halim Mete, TOBB Başkan Özel Müşaviri Bahri Can Çalıcıoğlu, Hindistan Büyükelçisi Sanjay Bhattacaryya, Pakistan Büyükelçisi Muhammad S. S. Qazi, Türkmenistan Büyükelçisi Ishanguly Amanylev ve Afganistan Ticaret Ataşesi Abdul Qayoom Bassam katıldı.

2017 yılı Mart ayında Tahran’da gerçekleştirilen EİT TSO 16’ncı Genel Kurulu’nda, EİT TSO Sekretaryası’nın 2018-2021 yıllarında TOBB tarafından yürütülmesi kararlaştırılmıştı. Merkezi Tahran’da bulunan EİT’in üyeleri arasında, Türkiye, İran, Pakistan, Afganistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan bulunuyor.

Konferansın açılış konuşmasını gerçekleştiren TOBB Başkan Özel Müşaviri Bahri Can Çalıcıoğlu,Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın (EİT) ana kuruluşları arasında, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret ve Kalkınma Bankası, sigortacılık koleji, mühendislik ve müşavirlik şirketinin yer aldığını belirterek, “Uzmanlık kuruluşları arasında ise EİT Kültür Enstitüsü Tahran’da, EİT Bilim Vakfı İslamabad’da ve EİT Eğitim Enstitüsü ise Ankara’da faaliyet yürütmekte.

EİT Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, İran Ticaret Sanayi Maden Ve Tarım Odası ve Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu arasında, başkanlar düzeyinde 5 Nisan 1990 tarihinde imzalanan bir protokolle kurulmuştur” şeklinde bilgiler paylaştı.

“Orta Asya devletlerinin katılımı ile bir çok ortak etkinlik düzenlemeyi planladık”

EİT TSO’nun uzun yıllar dönüşümlü dönem başkanlığı sistemi ile varlığını devam ettirdiğini, daimi sekretarya kurulması konusunda ise henüz mutakabat sağlanamadığını sözlerine ekleyen Çalıcıoğlu, “En son 5 Mart 2017 tarihinde, Tahran’da gerçekleştirilen genel kurulda sekretaryanın 9 yıl boyunca kurucu üyeler olan Türkiye, İran ve Pakistan arasında üçer yıllığına dönüşümlü olarak güçlenilmesi kararlaştırılmıştır. Bu doğrultuda EİT Sekretaryası 2018-2021 yılları arasında birliğimizce yürütülecektir.Önümüzdeki dönemde de tüzük değişikliği teklifimizi sürdürerek daimi sekretaryaya geçilmesi hususunu gündemde tutmaya gayret edeceğiz.EİT TSO sekretaryasının bu yıldan itibaren 3 sene boyunca, birliğimizce yürütülecek olması, yeni kurumsallaşma çalışmalarını da beraberinde getirecektir.İşte bugün burada TOBB İstanbul hizmet binasında gerçekleştirdiğimiz bu önemli toplantı bunun bir işaretidir. Benzer şekilde EİT kurucu ülkelerinin ve özellikle EİT üyesi Orta Asya devletlerinin katılımı ile bir çok ortak etkinlik düzenlemeyi planladığımızı da ifade etmek isterim” ifadelerini kullandı.

“Türk şirketleri TAPI’de önemli rol oynayabilir”

TOBB Genel İdare Kurulu Üyesi Halim Mete ise Türkmenistan ile Türkiye arasındaki dostluğa değinerek, “Türkmenistan dostluğumuzun kardeşliğimizin ve yarenliğimizin kökleri çok eskiye dayanan bir ülkedir. Çok şükür Türkiye Türkmenistan ilişkilerinde adeta altın çağı yaşıyoruz. Bu ilişkileri daha da geliştirme, somut sonuçlar elde etme noktasında karşılıklı olarak hemfikiriz. Kazan kazan formülüne dayanana bu yapıcı bakış açısı sebebi ile başta Türkmenistan Dış İşleri Bakanlığı olmak üzere, Türkmenistan iç dünyası temsilcilerine de teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.

Mete, Türkiye’nin; Türkmenistan – Afganistan – Pakistan – Hindistan Doğalgaz Boru Hattı’nda (TAPI) önemli rol oynadığını vurgulayarak, “Bu proje Türkiye’ye bağlanmasa da inşasında ve özellikle gerekli alt yapı ihtiyaçlarının karşılanmasında firmalarımız önemli rol oynayabilirler” dedi.

Türkmenistan‘ın bu önemli girişimini desteklemek ve projeyi gündemde tutmak istediklerini dile getiren Mete, “Bu proje bizi ilgilendirmiyor diyemeyiz. Çünkü Afganistan’ın kalkınması ve huzurunu sağlaması bu tür barış projelerinden geçiyor. Bu anlayış içerisinde inşallah istikbalimiz çok daha parlak olacaktır. Bölgemizin ve ülkemizin parlak geleceği içinde el ele gönül gönüle çalışmayı sürdüreceğiz” diyerek sözlerini noktaladı.

“Bütün şirketlere açığız”

Konferansta Afganistan’ın olası iş birliklerinde çok fazla yatırım fırsatı sunacağını belirten Afganistan Ticaret Ataşesi Abdul Qayoom Bassam, söz konusu boru hattının inşaatının başlıca bir çok fırsat sunduğunu söyledi. Enerjide yüzde 80’lere varan ithalat oranının Afganistan için ciddi bir problem olduğunu kaydeden Bassam, “Toplam elektrik arzımızın yüzde 80’i ithal olarak sağlanıyor.Hidroelektrik santrallerimiz var. Mevcut elektriğin büyük bir kısmını buradan sağlıyoruz. Fırsatları değerlendirmek isteyen bütün şirket ve Kalkınma Bankalarına açığız” ifadelerini kullandı.