Bugün 28 Ekim 2019…

Bundan 96 yıl önce 28 Ekim 1923 akşamı Çankaya Köşkü’nde Gazi Mustafa Kemal Atatürk:

“Efendiler! Yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz…” dedi.

O gün orada olanlar tarihin akışını değiştirmiş olan Gazi Mustafa Kemal’i çok iyi tanıyorlardı…

Söylediği şeyin ne anlama geldiğini, acılar içinde yoğrulan, savaştan harap ve bitap düşmüş halka bir umut olduğunu her zaman tecrübe etmişlerdi.

O gece neler yaşanmıştı?

***

Her Türk vatandaşının mutlaka okuması gereken NUTUK’ta o geceyi anlatan Mustafa Kemal Atatürk, şunları kaleme almıştı:

“Gece olmuştu Çankaya’ya gitmek üzere Meclis binasından ayrılırken, koridorlarda beni beklemekte olan Kemâlettin Sami ve Hâlit Paşa’lara rastladım. Ali Fuat Paşa Ankara’dan hareket ederken bunların Ankara’ya geldiklerini o günkü gazetede “Bir uğurlama ve bir karşılama” başlığı altında okumuştum. Daha kendileriyle görüşmemiştim. Benimle konuşmak üzere geç vakte kadar orada beklediklerini anlayınca, akşam yemeğine gelmelerini, Millî Savunma Bakanı Kâzım Paşa vasıtasıyla kendilerine bildirdim. İsmet Paşa ile Kâzım Paşa’ya ve Fethi Bey’e de Çankaya’ya benimle birlikte gelmelerini söyledim. Çankaya’ya gittiğim zaman, orada, beni görmek üzere gelmiş bulunan Rize Milletvekili Fuat, Afyonkarahisar Milletvekili Ruşen Eşref Bey’lerle karşılaştım. Onları da yemeğe alıkoydum. Yemek sırasında : “Yarın Cumhuriyet ilân edeceğiz” dedim. Orada bulunan arkadaşlar, derhal düşünceme katıldılar. Yemeği bıraktık. O dakikadan itibaren, nasıl hareket edileceği konusunda kısa bir program yaparak arkadaşları görevlendirdim.

Efendiler, görüyorsunuz ki, Cumhuriyet ilânına karar vermek için Ankara’da bulunan bütün arkadaşlarımı davet ederek onlarla görüşüp tartışmaya asla lüzum ve ihtiyaç görmedim. Çünkü onların da aslında ve tabiî olarak benim gibi düşündüklerinden şüphe etmiyordum. Halbuki, o sırada Ankara’da bulunmayan bazı kişiler, yetkileri olmadığı halde, kendilerine haber verilmeden, düşünce ve rızaları alınmadan Cumhuriyetin ilân edilmiş olmasını bize gücenme ve bizden ayrılma sebebi saydılar.”

***

O geceye kadar çok çile çeken Türk Halkı, yeni bir döneme başlayacaktı…

Tarihine yön veren, bu halka umut olan Gazi Mustafa Kemal, en iyi yönetim biçimini ilan etmek için hazırdı…

Yarın 29 Ekim 1923…

Cumhuriyetin ilanı için hazırız.

Serkan TULTAK

28.10.2019 serkantultak@gmail.com